Sunday 26 May 2013

A lamkip in a ṭhangchomi miphun kan si a herh



Kawlram ramṭhen le ramkulh kan zoh hna tikah minung pawcawmnak ding thil a chuah lonak bik cu kan Chin ram hi a si. Miphun dang ram ah cun sui lungvar, lung meihol, facang, nihoipar hna le a dang phun tampi an chuak hna. Kannih miphun hi cu kan ram chung thil chuak hna nih an kan cawm kho lo. Cu a kan cawm khawh lo tikah hawi sining le dirhmun kan phan kho ti lo. Kan ram in zeihmanh a chuah lo tikah kan si a fak i hawi ruah kan ruat kho ti lo. Cu nih a von hrinmi cu mah le mah i zumh khawh lonak te hna, hrawkhrawlnak te hna, fir duhnak thinlung le i ṭhenṭhek duhnak thinlung te hna le mirum hna kha fak tukin upat ṭihzah i sifak santlai lo hna kha tangah thlak tuknak thinlung ngeih te hna hi an si. Cu pinah miphun dang hmun le ram kha kan hngar hna i pem le vahvaih duhnak thinlung a chuahter. Cu ti kan pem le kan vahvaih tikah ram le miphun dawtnak thinlung hri a cat cang. Miphun dang sining le nunphung nih a kan khuh. Kan Chin ram nih zeihmanh vawlei thil chuak a kan pek lo tikah ṭhanchonak lam zawh ding hi cu a harsa ngaingaimi a si. Cu caah cun kanmah miphun a minung hrimhrim kha kan ram sersiamnak le miphun dang hna sinah mihmai ṭha a hmuh khawhnak ding ahcun a lam kipin kan ṭhancho a herh tuk hringhran.


Tulio kan pa le CNF/A nih an khel cuahmahmi mah te khuakhan lairel khawhnak he pehtlai in ramkhel kong  acozah he ton biaruahnak an ngeihmi te hna hi Pathian nih thluachuah pe in tlamtlinter hram sehlaw a tu dirhmun kan miphun sining nih kan ram kan sersiam kho taktak lai maw ti hi ruah a herh ngaingai. A tu ahhin kan ṭhangcho ngai tiah kan ti lioah hin miphun dang nih zeitiang dah ṭhanchonak lam hi an rak zawh cang. Ram pakhat kha mah te in khuakhan lairel khawhnak dingah cun a  phunphun in a herhmi a tam lengluangte lai. Tulio cu Computer chan a si tikah a hlei in Computer lei thiamsang hna a herh lai. Lam, Inn, Tiva, Hlei lei engineer tibantuk hna a herh lai. Cu pinah cinthlak lei siseh, chawlet chawrawl lei siseh, thinghram lei siseh thiamsang mi hna tampi an haute lai. A dang tampi a herhmi minung nunnak ah an um ṭhup ko lai. Cu vialte kan herhmi hna kha kan miphun nih kan tlamtlinh in kan tuan khawh lo ahcun miphun dang nih kan ram cia ah khan rian an hong ṭuan lai i anmah nawlngeihnak tangah kan um ṭhiamṭhiam ding kha a si ko. Miphun dang hna cu an ram chung thil chuak mansung a tam tikah ramdang hmunkip ah fimthiamnak an cawng hna. A hleice in Kawl pawl le bang hi cu maivan chung i an website hmanning hmanh khi zoh ah kan miphun website he cun an i dang tuk rih hna. Hei chim duhmi cu seh lei fimthiamnak (Technology) ah an rak sang tuk cang. Ramdang le hmun dang i fimthiamnak va cawn ve dingah kan sining nih a phan fawn lo. Sihmanhsehlaw, kannih miphun cu a nungmi Pathian biami kan si tikah kan khurkhuaruahnak a dong rih lo.

Kan miphun lakah kan pa le mifim cheu khat hna nih an chim tawnmi cu, “Khrihfa kum zakhat tlinnak puai kan von tuah bakin ramdang le hmun dangah kan i ṭhenṭhekmi hna hi Pathian dantatnak a si” tiah a ruatmi an um bantukin mi cheu nih cun, “Pathian nih kan ram sersiam le kan miphun ṭhanchonak dingah kutka a kan on piakmi a si” tiah a chimmi an um ve. Caṭialtu nih ka hmuhning ah cun Pathian thluachuah kutka a kan on piakmi a si tiin ka hmuh. A ṭhangchomi ram ah va kal in ca va cawnter dingah minung pakhat i thlah ding khi siseh law a kalnak dingah Thantlang Lahvah kuang nel le Hriphi ram i Phaipi nel khi zuar hmanh ah kan kalter kho hna hnga maw, cu ceo cu kan si. Cu caah cun ralzam sinak in a ṭhangchomi ram kan kal hna hi Pathian nih duhsak piakmi an kan ngeih i kutka a kan on piakmi a si ka ti ngamnak a si. Hlan lio deuh ah cun Rangoon le Mandalay kalmi hna khi a tulio thlapa cung kaimi pawl bantuk khin kan thinlung ah hmunhma an rak la. A tu ah cun Malaysia le Delhi hna cu lo lam kal thawh in kan i thawh cang hna. Hihi Pathian nih thluachuah kutka a kan on piakmi ralzam sinak ruangah a si bik ko. Cu caah cun a ṭhangchomi ram ah a ummi hna zong nih kan ram sersiamnak le miphun ṭhanchonak ding caah tiin Pathian nih thluachuah kutka a kan on piakmi a si tiin kan umnak ram cio i an fimthiamnak kha a si khawh chungin i lak le cawn kha teiman kan thluk a hau. Pathian zong nih mah cucu a kan tinh piakmi a si lai ti zong ka zumh fawn. Zei caah tiah cun zeihmah a man pek hau lote in vawleicung ram ṭhangcho a kan phanhter hi ruah ciammam kan hau hna. Kanmah le kan sining le kan dirhmun cioin miphun zawnruahnak he a ṭhangchomi ram kan um tikah a lamkip in kan virhkhawih in teimantluk a hau. Miphun tam deuh nih cun a miphun humhimnak le ṭhanchonak caah fimcawnnak hi biapi ah ruah cio a si. Fimcawnnak biapi ah a ruat lomi siloah a ruat ko nain tha a pe lomi miphun cu tlau zuahmah a si ko. Thancho ai zuamcawh liomi kan vawlei pi ah Chinmi nih Chinram dothlennak caah fimcawnnak lei kan hmalakning a nuar deuh sual maw? Chinram caah Chinmi ṭuanvo kan ngei kha philh hlah u sih. Hruhnak chung in a kan luattertu mifim tampi kan chuah nakhnga Chinmi nih kan phaknak hmun le hma cio in fimcawnnak kan papek ngaingai a herh ko cang. A fawinak in chim ahcun a lamkip in kan ṭhancho a herh.

Kan ram thil chuak nih a miphun minung a kan cawm khawh lo kha kan biak a nung Pathian nih a hngalh caah kan ram sersiam dingin a ṭhangchomi ram ah man hau lo te in a kan thlah hi a si. Kan ram vawlei nih thil mansung chuahpi hmanh hlah sehlaw a tu cu miphun minung tu nih thil mansung tu kha kan chuahpi a herh cang. Cu caah cun ṭhanchonak a simi paoh kha cu ngan lo in kan cawn le kan kawl cio a herh ngaingai. Cu ti a lamkip in kan ṭhancho ahcun kan ram kan sersiam khawh pinah a cunglei biahmaiṭhi bantukin kan ṭialmi harnak vialte khi an tlau dih lai. Kan ram in thil chuak a um lo tikah miphun dang ram kan hngar tukmi hna kha an tlau lai i anmah tu nih hngarmi miphun ah kan i cang ṭhan ko lai. A mah belte cu a lamkip in ṭhanchonak lam kan kawl tikah kan baibal chungah mithiang Paul nih a kan chimh bangin, “kan lu a simi Khrih lei tu ah a lamkip in kan ṭhan awk a si” a timi tu philh loin kan lu a simi Khrih kha a hmaisa cemah zohchih buin a ṭhangchomi miphun si hna u sihlaw acozah nih nuhrin covo serhsatnak te hna le kan miphun lila kan i ṭhenṭthek tukmi te hna, kan si a fak tukmi te hna, kan hrawkhrawl tukmi te hna, ningcang lo in phaisa hmuh kan duh tukmi te hna tibantuk pawl hi anmah tlau in an tlau lai i kan ram ah a mit kho ti lomi meifar a ceu camcin ko lai i hngartu si ti loin hngarmi tu kan si cang lai. Cu caah cun Chin miphun hna kan ram thil chuak um hmanh hlah sehlaw kan miphun kha a lamkip in a ṭhangchomi miphun kan si ahcun kan ram ah vawlei chawva in khiah khawh lomi thil mansung a chuak ko lai.

No comments:

Post a Comment